Oficjalny portal Urzędu Gminy Kruklanki

To niedługa, dwuetapowa,  pętlasta trasa, mająca początek i koniec w centrum Kruklanek (około 7km). Na trasie znajduje się 12 przystanków tematycznych z tablicami informacyjnymi, z których możemy dowiedzieć się wiele o tutejszej faunie, florze, historii, kulturze. Idąc nią możemy obserwować tradycyjne mazurskie budownictwo, przyrodę otaczającą wieś, pozostałości  umocnień z I i II wojny światowej. Po dojściu do jeziora Brożówka – na  przeciwległym brzegu ukazują się nam zabudowania wsi i folwarku – który podczas ostatniej wojny był rezydencją letnią hitlerowskiego dygnitarza Himmlera , a gdzie prawdopodobnie przetrzymywany był dowódca AK – generał Stefan Rowecki – „Grot”. W połowie trasy możemy zejść do Kruklanek , bądź też kontynuować  marsz , aby po przecięciu drogi powiatowej dojść do punktu widokowego , z którego rozciąga się piękny widok na jez. Patelnia. Po przejściu kolejnych trzystu metrów dochodzimy do rzeki Sapiny  i zburzonego mostu kolejowego ,  który był jedną z większych tego typu budowli na Mazurach. Stąd już tylko około 800 metrów do centrum wsi. Czas przejścia całej ścieżki to w zależności od tempa – 1,5 – 2,0 godziny.

Przed wyruszeniem na trasę warto zaopatrzyć się w ośrodku kultury lub informacji turystycznej, w specjalny przewodnik  dotyczący tej ścieżki.

 
Przystanek 2
Poruszając się po terenie ścieżki bez trudu można zaobserwować najpospolitsze  w  kraju  zwierzęta  należące  do  ssaków,  takie  jak:  sarna,  lis,  zając, wiewiórka. Świat drobnych ptaków reprezentowany jest na terenie ścieżki przez liczne  gatunki,  a  występowanie  poszczególnych  gatunków  uzależnione  jest  od rodzaju środowiska: pole ( np.: kuropatwa, skowronek, słowik rdzawy, kruk, itd.), las (np.: kos, kowalik, dzięcioł, sikora, rudzik, jarząbek, itd.). W przypadku środowiska leśnego występowanie rożnych gatunków zarówno zwierząt jak i roślin zależy od jego warstwowości.

Przystanek  3
I  tak  w  strukturze  lasu  wyróżnia  się  następujące  warstwy: warstwę  runa  leśnego,  warstwę  podszytu,  czyli  krzewy  oraz  warstwę  drzew, czyli  drzewostan.  Zespół  roślin  leśnych  o  charakterystycznej  budowie  warstwowej wraz z całym układem warunków klimatycznych i glebowych nazywamy siedliskiem. Na terenie ścieżki występują trzy siedliska: bór mieszany świeży, las mieszany świeży i ols typowy.

Przystanek  4
Odcinek  ścieżki  biegnie  brzegiem  jeziora  Brożówka. Jego strome  zbocza  i  bujna  roślinność  ograniczają  widok,  ale  bacznie  nasłuchując można  usłyszeć,  jak  z  trzcin  dochodzi  oprócz  buczenia  bąka,  trzęsący  głos trzcinka. Bliska obecność wody wabi także liczne zwierzęta, dając im dostęp do różnorodnego  pokarmu  i  schronienia  w  razie  potrzeby.  Można  się  tu  natknąć na drapieżniki z rodziny łasicowatych: chronionego gronostaja, którego poznać możemy po smukłym ciele i czarnym zakończeniu ogona oraz częstszą i większą jego kuzynkę – norkę amerykańską.

Przystanek  5
Spacerując  dalej  ścieżką  możemy  zatrzymać  się  w  miejscu, gdzie na ziemi znajduje się większa ilość opadłych liści i przyjrzeć się, co żyje w ściółce leśnej. Jest to świat niezmiernie bogaty, aczkolwiek większość żyjących tu organizmów to mikroorganizmy, których nie da się zobaczyć okiem nieuzbrojonym.

Przystanek 6
Następnym miejscem, w którym się znajdziemy, będzie miejsce, które  było  swego  czasu  fragmentem  lasu,  który  nosi  nazwę  olsu  lub  olesu. Charakterystyczną jego cechą są rosnące na kępach drzewa inne rośliny. Rosną one  w  ten  sposób,  ponieważ  w  lesie  tym  przez  większą  część  roku  stoi  woda. Króluje tu olsza czarna, nazywana też olchą. Zwierzęta, jakie można tu spotkać, to  dzięcioły,  które  zawzięcie  kują  w  drzewie,  jak  i  bobry,  które  chociaż  nie  lubią za bardzo drewna olch i zjadają ją tylko z konieczności, jednak zaglądają tu dość często, ponieważ mają tu wodę i dobrą bazę wypadową na żerowiska. Jeśli nie uda się spotkać bobra, to możemy się przyjrzeć śladom ich pobytu.

Przystanek  7
Rumowisko,  które  tu  widzimy,  to  efekt  wysadzenia  schronu piechoty przez saperów radzieckich, po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku. Kilkadziesiąt metrów dalej, po prawej stronie ścieżki, widoczne są dwa niewielkie schrony bojowe z dobrze zachowanymi barwami maskującymi.

Przystanek  8
Jesteśmy  nad  stawem,  który  jest  pozostałością  dawnego płytkiego   jeziorka.   Głębokość   tego   zbiornika   jest   niewielka,   zatem   światło słoneczne  dociera  do  dna  na  całej  powierzchni  i  dlatego  porośnięte  jest  ono bujną  roślinnością,  wśród  której  znajdują  dogodne  warunki  do  życia  bardzo liczne organizmy. Cechą charakterystyczną stawów są duże wahania temperatury i zawartości tlenu w wodzie, do czego żyjące tu stworzenia muszą być przystosowane. I tak rośliny możemy podzielić na zimno-wodne, wynurzone, pływające.
W  stawie  i  przy  nim  żyje  ogromna  liczba  zwierząt  bezkręgowych. Najbardziej popularną rybą żyjącą w stawach jest karaś, ale można spotkać także lina lub karpia i tym podobne ryby.

Przystanek 9
Punkt widokowy. Widok:  Na  północy  -  jezioro  Gołdopiwo  (pow.  8,9  km,  maks.  gł.  29  m).  Na zachód  –  rzeka  Sapina  -  malowniczy  szlak  kajakowy  długości  ok.  26  km,  łączy leżące  na  południu  jezioro  Kruklin  z  umiejscowionym  na  północy  jeziorem
Święcajty, wchodzącym w skład kompleksu jeziora Mamry. Na odcinku wsi Kruklanki  Sapina  możliwa  jest  do  wyśledzenia  dzięki  ciągowi  drzew  liściastych,  jaki przebiega wzdłuż starych zabudowań miejscowości.

Przystanek 10
Stanowisko artyleryjskie. Tu można zauważyć pozostałości z trzech punktów oporu drugiej linii oporu. Są tu między innymi ruiny dużego schronu bojowego. Na północny wschód widoczne są radary wojskowe jednostki radiolokacyjnej w  Brożówce. Dalej  poruszamy  się  drogą  gruntową  w  kierunku  Grądów  Kruklaneckich.  Po  prawej  stronie  znajdują  się  umocnienia  drugiej  linii  oporu.  Poprzez wiadukt drogowy nad byłym torowiskiem docieramy do przystanku nr 11.

Przystanek 11
Punkt widokowy – ptaki drapieżne. Ostry,  zakrzywiony  dziób  i  takież  szpony,  duże,  bystre  oczy,  zwinny,  czasem majestatyczny, widowiskowy lot - oto sylwetka ptaka drapieżnego, doskonałego łowcy, bezwzględnego dla swoich ofiar. Ptaki drapieżne od wieków fascynowały ludzi. Orły znalazły się w herbach wielu państw, w tym Polski, jako symbol męstwa, odwagi, majestatu.

Przystanek 12
Zwalony most. Przed  nami  widać  pozostałości  mostu  kolejowego.  Most  kolejowy  nad  rzeką Sapiną  zwany  potocznie  przez  dzisiejszych  mieszkańców „zwalonym  mostem” należał  do  większych  budowli  kolejowych  na  tutejszym  terenie.  Był  zapewne  najtrudniejszym  pod  względem  technicznym  i  finansowym  przedsięwzięciem inżynierskim na odcinku Kruklanki - Olecko. W sąsiedztwie mostu wytyczone jest miejsce, gdzie można bezpiecznie rozpalić ognisko. Opuszczamy przystanek 12 i udajemy się początkowo polną a następnie asfaltową drogą wzdłuż rzeki Sapiny do Kruklanek. Przystanek końcowy ul. 22 Lipca

Camino Polaco - Droga Polska

Odcinek Olecko – Kruklanki - Giżycko– to część jednego  ze szlaków w ramach dróg św. Jakuba. Szlak prowadzi m.in. przez Polskę, Niemcy, Francję aż do Santiago de Compostela w Hiszpanii. Tam według legendy znajduje się cudownie odnaleziony grób jednego z apostołów – św. Jakuba Starszego. Od 1993 roku droga św. Jakuba znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Na teren gminy Kruklanki szlak wchodzi od strony miejscowości Leśny Zakątek i  przebiega przez  Rezerwat Borki.   W rezerwacie występują grądy grabowo-lipowe, łęgi i świerki rosnące na torfach. Rezerwat został utworzony w 1958 roku dla celów naukowych oraz dydaktycznych. Puszcza Borecka o powierzchni 230 km² jest największym kompleksem leśnym na Pojezierzu Ełckim, które jest częścią Pojezierza Mazurskiego. Nasz szlak przebiega przez środek Puszczy Boreckiej (miejscowość  i jezioro Wolisko) gdzie mijamy gospodarstwa i punkt czerpania wody, zagrodę pokazową żubrów (zwiedzanie odpłatne, czynne od maja do września) . Tuż za jeziorem szlak skręca w kierunku zachodnim. Po 6 km wychodzi z lasu na pola, mija gospodarstwo rolne i dochodzi do wsi Jeziorowskie położonej  przy jeziorze Gołdopiwo . Szlak św. Jakuba we wsi przed jeziorem skręca w lewo , następnie  biegnie pomiędzy jeziorem Gołdopiwo, a jez.Brożówka i po 1,5 km dochodzi do wsi Kruklanki. Znajduje się tu siedziba gminy, zabytkowy Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP z 1753 roku, cerkiew grekokatolicka , kaplica prawosławna , ośrodek kultury, punkt informacji turystycznej, siedziba nadleśnictwa Borki, sklepy, bary, przystanek PKS, punkt apteczny, wypożyczalnie sprzętu turystycznego , kort tenisowy i stadion sportowy oraz dobrze rozwinięta baza noclegowa: pokoje gościnne, ośrodki wypoczynkowe , gospodarstwa agroturystyczne.  Z Kruklanek szlak kieruje się przez wieś Kożuchy Wielkie do Giżycka.

„Niebieski” szlak pieszy PTTK

To trasa łącząca Giżycko z Węgorzewem o długości ok.51 km – początek na stacji PKP w Giżycku – dalej biegnąca do miejscowości Bystry – następnie nasypem nieczynnej linii kolejowej w kierunku Upałt Małych – drogą powiatową do Kruklina – wschodnim brzegiem wzdłuż jeziora o tej samej nazwie do Kruklanek -  Jeziorowskich – Jasieńca – dalej północnym  brzegiem jez. Gołdopiwo  w stronę Przerwanek – za śluzą biegnie na północ lasem do drogi Kuty – Pozezdrze – od Pozezdrza nasypem kolejowym obok pozostałości kwatery Himmlera  przez Ogonki do Węgorzewa.

"Zielony” szlak pieszy PTTK

To jak gdyby odnoga szlaku niebieskiego , rozpoczynająca się w Jasieńcu na przystanku autobusowym – dalej biegnie przez Żabinkę – Stację Kompleksowego Monitoringu Środowiska ”Puszcza Borecka” – dalej leśnymi drogami w pobliżu Diabelskiego Kamienia do głazu Stachurskiego,  następnie w stronę Rezerwatu „Lipowy Jar” obok jeziora Pilwąg przez miejscowość Czerwony Dwór – Rogojny do Gołdapi.

Obydwa te szlaki  - „niebieski” i „zielony” – na odcinku Ogonki -  Jasieniec – Gołdap pokrywają się z Europejskim  długodystansowym szlakiem  pieszym oznaczonym  symbolem E11 , jednym z 11 europejskich szlaków szlaków wędrówkowych (E 11  łączy Holandię  z Łotwą i ma długość 2560 km).

Udając się na wędrówkę warto skorzystać z „Mapy turystycznej gmin Kruklanki , Banie Mazurskie , Budry” ( do nabycia w Ośrodku Kultury bądź wakacyjnym punkcie informacji turystycznej).