Oficjalny portal Urzędu Gminy Kruklanki

BOĆWINKA – wieś sołecka, położona jest 19 km na wschód od Giżycka i 7 km na południowy wschód od Kruklanek. Nie opodal znajduje się jezioro Boćwinka, które położone jest pomiędzy wsiami Boćwinka a Możdżany. Obecnie funkcję sołtysa wsi Boćwinka sprawuje pani Aleksandra Giza. Miejscowość na dzień 30.06.2016 liczyła 185 osób zameldowanych. Pod względem historycznym w 1554 r. starosta Jan Push sprzedał trzy łany (włóki/ łan - miara powierzchni ziemi – 1 łan = 30 morg ≈ 17,955 ha) na sołectwo Łukaszowi Lipińskiemu z powiatu piskiego. W zamian zobowiązał się on do założenia wsi czynszowej na 30 łanach oraz do konnego udziału w polowaniach. Osadnicy otrzymali dziewięcioletnią wolniznę (stosowany dla osadników osiedlających się w nowym miejscu przywilej pozwalający im na użytkowanie ziemi pańskiej bez ponoszenia za to stosownych opłat. Wolnizną określano też ziemię objętą ulgami gospodarczymi). Osiedlali się tam przeważnie Polacy. W 1710 roku z powodu epidemii dżumy zmarła tam połowa mieszkańców. W 1817 roku została założona tam szkoła podstawowa, placówka ta istnieje do dziś, zajmuje ona dwa budynki położonych od siebie o 12 km wsiach czyli w Boćwince i Jurkowie, funkcjonuje tam sześć klas szkoły podstawowej i oddział przedszkolny. Przy szkole jest nowy plac zabaw dla dzieci. W miejscowości Boćwinka znajdował się budynek z Urzędem Gminy Kruklanki (obecnie mieści się on w Kruklankach) po przeniesieniu w latach 60 – tych otwarto tam urząd pocztowy funkcjonował on do końca lat 90 - tych, sklep spożywczy i świetlicę razem z Biblioteką. Na dzień dzisiejszy miejsce te przekształcane jest na budynek mieszkalny.

BROŻÓWKA – to kolejna wieś sołecka gminy Kruklanki położona jest 14 km na północny wschód od Giżycka i 3 km na wschód od Kruklanek, między jeziorem Brożówka a jeziorem Gołdopiwo jak również na skraju Puszczy Boreckiej. Jest to wieś w której na dzień 30.06.2016 rok zameldowało się 149 osób. Sołtysem jest tam pani Agnieszka Kozłowska. We wsi znajduje się sklep spożywczy, nad jeziorem plaża z placem zabaw dla dzieci. Również na terenie Brożówki mieści się Kompleks Wojskowy – 182 Kompania Radiotechniczna istniejąca i działająca do dzisiaj lecz jest to teren zamknięty. Z historii wywodzi się iż 09.12.1562 roku książę Albrecht nadał 60 włók ziemi i lasu sekretarzowi Baltazarowi Gansenowi. Później w 1570 roku powstały tam dwie wsie złożone z 8 gospodarstw a były to: Brożówka i Regułówka. Były to wsie szlacheckie i chłopy z tych gospodarstw musieli świadczyć na rzecz dworu Gansenów daniny i wykonywać różne prace. W 1710 roku po śmierci rodu Gansenów (grobowiec tego rodu znajduje się w kościele w Kruklankach) z powodu epidemii dżumy ich majątek przejął ród Załuskich, który obydwie wsie włączył do majątku Brożówka. W XIX wieku Brożówka należała do rodziny Werner. W 1858 roku zamieszkiwało tam 237 osób. Stosunkowo wcześnie ponieważ w 1737 roku powstała tam szkoła luterańska funkcjonowała ona do końca XIX wieku. Latem w 1943 roku Niemcy na terenie majątku więzili dowódcę Armii Krajowej generała Stefana Roweckiego „GROTA”. Po 1945 roku w Brożówce funkcjonował PGR (Państwowe Gospodarstwo Rolne), majątek obecnie jest własnością prywatną, w pałacyku są kwatery agroturystyczne. W 1958 roku utworzono szkołę z czterema klasami, która już nie istnieje.

JASIENIEC – wieś ta za czasów niemieckich należała do sołectwa Jeziorowskich. Ta nie wielka wieś położona jest około 7 km na północny-wschód od Kruklanek, nad jeziorem Gołdopiwo. Sołtysem tej wsi jest pan Dariusz Kurzawa. W Jasieńcu na dzień 30.06.2016 rok jest 99 mieszkańców. Znajduje się tam jeden sklep spożywczy oraz świetlica, nad jeziorem miejsce do kąpania się. W okresie PRL-u utworzono tam Państwowe Gospodarstwo Rolne – kombinat rolny o nazwie Jasieniec.

JEZIOROWSKIE – wieś ta położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, nad wschodnim brzegiem jeziora Gołdopiwo, 4,5 km od Kruklanek i 16 km od Giżycka. Sołtysem w Jeziorowskich jest pan Jerzy Oryńczak. Według wykazu z 30.06.2016 roku stan zameldowanych wynosi 202 osoby. Wieś ta posiada Ochotniczą Straż Pożarną, wiele ośrodków/domków/pokoi agroturystycznych, cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej gdzie pochowano 67 żołnierzy armii rosyjskiej, oraz cmentarz ewangelicki. Jeziorowskie powstały w ramach kolonizacji Prus Książęcych. W roku 1567 Wawrzyniec Roch nadał 20 łanów lasu Stefanowi Schwartzowi lecz po trzech latach zostały one sprzedane Stefanowi Jeziorko. Powierzone zostało mu założenie na prawie chełmińskim wsi sołeckiej na 20 włókach ziemi z których dwa były sołeckie. Wieś ta należała do parafii ewangelickiej w Kruklankach. W 1772 roku założono szkołę z klasą wstępną, uczęszczało do niej 91 uczniów których uczyło 3 nauczycieli. Spośród tych dzieci tylko 41 znało język polski. Mimo wszelkich starań rodziców ich dzieci uczono tylko w języku niemieckim. W 1935 roku uczęszczało do szkoły 105 uczniów, których uczyło 2 nauczycieli. Po II wojnie światowej w roku 1947 szkoła została uruchomiona ponownie, funkcjonowała jako placówka ośmioklasowa. Obecnie jest ona zamknięta, dzieci dowożone są do Zespołu Szkół w Kruklankach.

JURKOWO – sołectwo te jak większość wsi w gminie Kruklanki mieści się w obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Jurkowo położone jest na północ od jeziora Żywy, 10 km na wschód od Kruklanek i 23 km na wschód od Giżycka. Sołtysem wsi jest pani Jolanta Lichacz. Do Jurkowa jako sołectwa przynależą dwie małe wsie Jurkówko i Wolisko w którym nieopodal znajdującej się na skraju Puszczy Boreckiej leśniczówki mieści się zagroda żubrów z tarasem widokowym, skąd zainteresowani turyści mają możliwość podglądania żubrów podczas karmienia, w godzinach od 9 do 11 oraz od 16 do 18 (od maja do września). W sołectwie na dzień 30.06.2016 rok zanotowano tam 164 osoby zameldowane. Mieści się tam kaplica gdzie odprawiane są msze święte, cmentarz niemiecki, plac zabaw dla dzieci jak również istniejąca i dalej funkcjonująca szkoła podstawowa a raczej oddział szkoły w Boćwince. Organizatorką i nauczycielką placówki w Jurkowie jak również bibliotekarką i zbieraczką ludowych legend była pani Jadwiga Tresenberg (1924 – 2004). Jurkowo według historii było wsią Królewską o powierzchni 17 łanów. Założono ją 12 lipca 1713 roku w ramach osadnictwa szkatułowego (fundusze na ich założenie jak i uzyskiwane dochody z tych kolonizacji wpływały wprost do szkatuły książęcej (pozostającą poza kontrolą stanów). Umożliwiało to władcy pruskiemu uniezależnienie się finansowe od stanów pruskich, a w konsekwencji m.in. wystawienie silnej armii. Po pozbawieniu stanów decyzji w sprawach podatkowych, dalsze utrzymywanie osobnej kategorii wsi (wsie szkatułowe) straciło uzasadnienie, dlatego włączono je do domen książęcych (później królewskich – wsie królewskie). W roku 1858 prawie 70% mieszkańców była to ludność polskojęzyczna wieś liczyła wtedy 214 mieszkańców. Od 1908 roku znajdował się tu przystanek kolejowy na nowo otwartej linii Olecko – Kruklanki (linia została zlikwidowana w 1945 roku). Jurkowo do 1945 roku należało do parafii ewangelickiej w Kruklankach. W okresie powojennym we wsi została wybudowana w czynie społecznym remiza strażacka gdzie obecnie na jej miejscu znajduje się kaplica. Działało tu również kółko rolnicze. W latach 1954–1972 Jurkowo należało do gromady Boćwinka.

KRUKLANKI – wieś o charakterze turystyczno – rolniczym. Miejscowość ta jest siedzibą gminy Kruklanki, położona jest ona nad jeziorem Gołdopiwo i wzdłuż rzeki Sapiny. Według danych na dzień 30.06.2016 rok Kruklanki liczą 1 377 zameldowanych mieszkańców. Wójtem gminy Kruklanki jest pan Bartłomiej Artur Kłoczko. Kruklanki są też sołectwem a rolę sołtysa pełni tam pani Barbara Grażewicz. Do Kruklanek należą także Grądy Kruklaneckie tzw. przysiółek – skupisko kilku gospodarstw położonych poza zabudową stanowiącą integralną część wsi. Również mała wioska. Krajobraz obszaru gminy ukształtowany został podczas zlodowacenia bałtyckiego. Lodowiec, który kilkakrotnie nasuwał się i ustępował z tych terenów, pozostawił liczne ciekawe formy w postaci wyniesień morenowych i dolin erozyjnych. W takich obniżeniach znajdują się jeziora: Gołdopiwo, Patelnia i Kruklin oraz łącząca je rzeka Sapina. W Kruklankach mieści się: Urząd Gminy, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Gminny Ośrodek Kultury (odbywają się tam przedstawienia różnego rodzaju i biesiady w tym Noc KUPAŁY – Noc Świętojańska. Święto powszechnie obchodzone na obszarach zamieszkiwanych przez ludy słowiańskie), Gminna Biblioteka Publiczna, Urząd Pocztowy (punkt/oddział), Bank Spółdzielczy (oddział), Niedawno wybudowany budynek z siedzibą Nadleśnictwa Borki, Zespół Szkół w Kruklankach, Ochotnicza Straż Pożarna, Cerkiew z 2002 roku - parafia pw. św. Jozafata oraz dom zakonny greckokatolickich sióstr Służebnic NPM, orlik, plaża Gminna z licznymi atrakcjami (kort do koszykówki, boiska do piłki plażowej, plac zabaw dla dzieci i siłownia), informacja turystyczna (budynek przy rondzie), gdzie jest możliwość uzyskania informacji na temat ciekawych miejsc gminny Kruklanki.. Poza tym w tej miejscowości znajduje się wiele miejsc noclegowych, pól biwakowych, kilka ośrodków wczasowych, domków letniskowych i gospodarstw agroturystycznych. Poza nimi są sklepy spożywcze: ABC i Centrum Delikatesy, sklep mięsny, oraz kilka sklepów odzieżowych i wielobranżowych, jak również kiosk RUCH apteka, fryzjer, kilka małych i większych przedsiębiorstw. Z gastronomicznej strony to są tam dwie smażalnie ryb, restauracja „GASTRONOM-MIKUŁA”, Zajazd nad Sapiną i nowo powstała Motogospoda, gdzie latem odbywają się koncerty zaproszonych przez właścicieli zespołów. W centrum znajduje się monitoring w celu zwiększenia bezpieczeństwa. Do najcenniejszych zabytków znajdujących się na terenie gminy wiejskiej Kruklanki należą kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny Kruklankach wraz z plebanią zbudowany w drugiej połowie XVI wieku, parę domów z XX wieku na ulicy Wczasowej, dworzec kolejowy z 1905 roku przebudowa w latach 20 – tych XX wieku, punkty oporu numery 7,8,9,10 wysadzone w 1915 roku w skład wchodzą tu 4 schrony, Cmentarz ewangelicki, przykościelny, obecnie parafialny rzymskokatolicki z XV wieku, Cmentarz wojenny z I wojny światowej, pozostałości cmentarza ewangelickiego rodzinnego (na przesmyku między jeziorami Gołdopiwo i Brożówka), stanowisko nr 1 - cmentarzysko ciałopalne z okresu rzymskiego (na którym prawdo podobnie w 2007 roku zostały wybudowane domki letniskowe co doprowadziło do zniszczenia stanowiska), w Grądach Kruklaneckich obok szlaku rowerowego znajduje się wzniesienie/wzgórze ok 164 m wysokości - punkt widokowy, na którym usadowiony jest betonowy schron pochodzący z czasów II wojny światowej. Północna ściana wzgórza została ścięta podczas budowy linii kolejowej Kruklanki – Olecko. Z niektórych źródeł informacji wynika iż prawdopodobnie archeolodzy patrząc na północne zbocze od strony ruin wiaduktu ulegli sugestii, że jest to naturalny stok, który mógł zabezpieczać w pradziejach „grodzisko” w Kruklankach. Kolejną atrakcją turystyczną gminy jest ruina mostu kolejowego nad rzeką Sapiną, tzw. "Zwalony Most". Była to linia kolejowa Kruklanki – Olecko. Budowla ta była pięcioprzęsłowa, zbudowana z solidnego żelbetonu. Już w sierpniu 1914 roku, podczas l wojny światowej, saperzy niemieccy wysadzili jedno przęsło (wschodnie), aby nie oddać linii kolejowej wojskom rosyjskim. Kiedy zagrożenie rosyjskie minęło, zniszczenia zostały naprawione (jeszcze podczas tej samej wojny). Wprowadzono wówczas dodatkowe podpory łuków skrajnych oraz usunięto z zachowanych filarów płyty kamienne. 6 października 1944 roku po tym moście przejechał pociąg, wiozący do Kruklanek dowódcę Armii Krajowej generała Tadeusza Bora-Komorowskiego. Himmler chciał podjąć z generałem rozmowy na temat współpracy. Do rozmów jednak nie doszło, polski generał nie chciał nawet słyszeć o jakiejkolwiek współpracy z wrogiem. W 1945 roku Niemcy znowu przed spodziewanym nadejściem wojsk radzieckich most zaminowali, ukrywając detonator w schronie obserwacyjnym na szczycie wzgórza. Lecz nikt detonatora nie uruchomił i most doczekał w pełnej krasie przybycia radzieckich wyzwolicieli. Ostatecznie po pół roku od zaminowania a dokładnie 8 września 1945 roku most został wysadzony przez miejscową ludność, która miała nadzieję, że w ten sposób zapobiegnie grabieży tych terenów przez wojska radzieckie. Wygląda więc na to, że mieszkańcy dobrze wiedzieli o tych ładunkach i o zapalniku. Dziś jego ruiny są atrakcją historyczną i krajoznawczą, nowo zrobione schody umożliwiają wejście na samą górę mostu aby móc podziwiać piękny krajobraz. Przy wejściu na most na dole utworzony został niewielki parking samochodowy i drewniany stolik z ławeczkami oraz miejscem na ognisko w celu małego odpoczynku. Z historycznej strony to wieś została założona w XVI wieku, miała ona wiele nazw były to Krauklin (litewska nazwa), Kraukelin i Kruglanken (niemieckie nazwy). Kruklanki założono wiosną 1545 roku, kiedy to starosta węgorzewski Jan Push za 180 grzywien (jednostka masy używana w średniowieczu w Polsce, Czechach i na Rusi oraz jednostka płatnicza. Jedna grzywna oznaczała masę pół funta) sprzedał pierwszemu sołtysowi tej wsi Janowi Bębelnikowi sześć włók ziemi miał on sprowadzić na ten teren następnych osadników na pozostałe 54 włóki gruntu. Ci którzy osiedlili się to byli zwolnieni z podatku przez 6 lat. Już po roku wieś liczyła 28 rodzin.

LIPOWO – wieś sołecka w której funkcję sołtysa sprawuje pan Mariusz Migun. Miejscowość ta położona jest około 15 km na wschód od Kruklanek praktycznie przy granicy gminy Kruklanki w sąsiedztwie z gminą Wydminy. Według danych na dzień 30.06.2016 rok w Lipowie wraz z Majerką (osada należąca do sołectwa Lipowo) jest 147 osób zameldowanych. W Lipowie znajduje się kaplica, cmentarz, świetlica (wcześniej straż pożarna), kiedyś w Lipowie tak jak w innych wsiach był ogródek jordanowski. Ogólnie wieś ta została założona na 20 włókach ziemi w 1550 roku przez Lipińskiego z Dupek Mazowieckich. Po jakimś czasie osiedliło się w niej 16 rodzin polskich, którzy zajmowali się łowiectwem. Mieszkańcy po upolowaniu zwierzyny musieli część jej oddawać dla domeny majątkowej. Po I wojnie światowej wybudowano tam szkołę, która już nie istnieje. Do chwili obecnej przetrwały zabudowania z XIX i XX wieku, zespół leśniczówki z XX wieku oraz osada z późnego średniowiecza i okresu nowożytnego.

MOŻDŻANY – Wieś sołecka do której przynależą dwie osady Borki i Knieja Łuczańska. W Możdżanach sołtysem jest pan Karol Gikielewicz. Sołectwo te na dzień 30.06.2016 rok ma 198 zameldowanych mieszkańców. Wieś ta położona jest na skraju Puszczy Boreckiej, na północ od jeziora Żywy, 21 km na wschód od Giżycka i 8 km na wschód od Kruklanek. W Możdżanach znajduje się kaplica cmentarz ewangelicki wiejski z XIX wieku, oraz cmentarz ewangelicki rodzinny z XIX wieku. , sklep spożywczy, budynek byłej świetlicy, który na obecną chwilę został wykupiony przez osobę prywatną, istniała tam szkoła lecz teraz pełni funkcję budynku mieszkalnego. Możdżany zasiedlone zostały w 1600 roku na prawie magdeburskim. Zamieszkiwało tam siedmiu chłopów i czterech zagrodników - (dawniej chłop z niewielką ilością własnej ziemi, który dla utrzymania rodziny musiał najmować się do prac dodatkowych). I zadaniem ich było dostarczać upolowaną zwierzynę na rzecz domeny państwowej w Węgorzewie. Sołtysami tej wsi w dawnych czasach byli Jakub Kukułka a po nim Jan Dorsz. Wszystkich mieszkańców przesiedlili w 1617 roku bardziej na wschód w pobliże Puszczy Boreckiej, aby zagrodnicy mogli dostarczać więcej upolowanej zwierzyny do Węgorzewa. Wieś ta posiadała 12 włók ziemi i liczyła 119 mieszkańców w późniejszych latach było 310 mieszkańców. Również niedaleko od wsi znajduje się siedziba żubrów – Wolisko.

SOŁTMANY – wieś sołecka położona w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, nad jeziorem Sołtmany, 20 km na wschód od Giżycka i 9,5 km na południowy wschód od Kruklanek. Funkcje sołtysa sprawuje tam pan Mariusz Kaczorowski. Według danych z dnia 30.06.2016 roku zameldowanych jest tam 301 osób. Wieś ta leży nad pięknym jeziorem Sołtmany gdzie można podziwiać znajdujące się na nim wyspy. Ciekawostką Sołtman jest iż 30.04.2011 roku spadł o godzinie 6:00 rano ważący około 1 kg meteoryt, został on uznany za 21 polski meteoryt. We wsi znajduje się sklep spożywczy, świetlica (dawny budynek remizy strażackiej), kaplica, cmentarz ewangelicki z XIX wieku oraz cmentarz ewangelicki z drugiej połowy XIX wieku, karczma pochodząca z przełomu XIX i XX wieku, plaża, plac zabaw dla dzieci, wiele gospodarstw agroturystycznych. Według historii wynika, iż 14.12.1546 roku starosta węgorzewski nadał braciom spod Ełku Andrzejowi i Pawłowi Sołtmanom pięć włók ziemi i powierzył im założenie wsi na 50 włókach ziemi. Również dżuma nie szczędziła wsi Sołtmany. Odnotowano, że w 1710 roku zmarło tu na nią 109 osób. Sołtmany tak jak Jurkowo były wsią królewską. We wsi działał wiatrak, który wykorzystywano jeszcze po II wojnie światowej. Szkołę założono w 1737 roku, uczęszczało do niej 103 uczniów i dwóch nauczycieli. Po wojnie w 1946 roku otworzono ją ponownie jako szkołę ośmioklasową, obecnie służy jako budynek mieszkalny.

ŻABINKA – wieś sołecka w której rolę sołtysa sprawuje pan Dariusz Kowalewski. Według wykazu z 30.06.2016 roku jest tam 111 osób zameldowanych. Wieś położona jest nad jeziorem Żabinka, na wschód od jeziora Gołdopiwo, 19 km na północny wschód od Giżycka i 7 km na północny wschód od Kruklanek, przy granicy z powiatem węgorzewskim. Bezpośrednio z sąsiedztwie wsi znajduje się mniejsze jeziorko (niegdyś zatoka Gołdopiwa) o nazwie Żabinka. Obecnie we wsi Żabinka znajduje się świetlica, cmentarz ewangelicki wiejski z XIX wieku, pomost i niewielka plaża. Wieś powstała w 1713 roku w ramach osadnictwa szkatułowego, zajmowała ona 20 włók. Wieś ta wydzierżawiona została rodzinom szlacheckim (np. polskim Wysockim i Żabińskim). Szkołę we wsi założono w 1741 roku na wyraźne żądanie mieszkańców, którzy nie chcieli wysyłać dzieci do szkoły w Jurkowie z obawy przed grasującymi w tej okolicy niedźwiedziami. W 1858 roku do szkoły we wsi Żabinka uczęszczało 59, a w 1935 roku – 53 dzieci. Zatrudniony był wówczas jeden nauczyciel. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w 1948 roku, w połowie lat 60 – tych, była to placówka czteroklasowa, obecnie służy jako budynek mieszkalny.

ŻYWKI - Wieś położona między jeziorem Żywki a jeziorem Babka, 16 km na wschód od Giżycka i 5 km na południe od Kruklanek. Miejscowość na dzień 30.06.2016 rok liczyła 205 osób zameldowanych. Wieś Żywki połączone z Żywkami Małymi tworzy sołectwo. Funkcję sołtysa sprawuje tam pani Marzena Lasocka. Znajduje się tam młyn wodny (obecnie dom mieszkalny) z początku XX w., budynek przystanku kolejowego z 1908 roku, cmentarz ewangelicki (w pobliżu jeziora Żywki) z drugiej połowy XIX wieku, cmentarz wojenny z I wojny światowej oraz cmentarz ewangelicki z XIX wieku, ośrodek wypoczynkowy wybudowany na terenie przypałacowego parku obok którego dawniej stał pałacyk szlachecki. W tzw. centrum wsi znajduje się ciekawa zabudowa z ciosanego kamienia, plac zabaw dla dzieci, plaża, pomost. W Żywkach Małych mieści się Mini Zoo gdzie można zobaczyć kilka ciekawych zwierząt. Pod względem historycznym Żywki powstały w 1554 roku dzięki sąsiedniej wsi Boćwinka, lecz już wcześniej bo w 1548 roku starosta Jan Push sprzedał pięć łanów sołeckich niejakiemu Jakubowi Bartnikowiczowi, który w zamian zobowiązał się do założenia wsi czynszowej na 45 łanach. Osadników obdarzono dziewięcioletnią wolnizną. Natomiast w 1557 roku książę Albrecht oddał wówczas liczącą już 60 łanów wieś węgorzewskiemu Janowi Puszh ale później jego potomek Jerzy otrzymał ją w arendę (nazwa ze średniowiecznej łaciny, oznaczająca dzierżawę i dzierżawcę). Lecz po kilku latach aby pokryć swoje długi sprzedał ją swojemu szwagrowi Janowi Polkowskiemu. W połowie XIX wieku majątek w Żywkach obejmował obszar 46 łanów, zaś wieś – 4 łany. Pod koniec tego samego stulecia właścicielem majątku był niejaki Skrzeczka. Szkołę we wsi założono w 1737 roku, uczęszczało do niej 95 dzieci, z których tylko dziewięcioro znało język polski. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w 1950 roku, w połowie lat 60 - tych była to placówka czteroklasowa (obecnie budynek mieszkalny).

ŻYWY – Wieś ta położona jest nad jeziorem Żywy, 23 km na wschód od Giżycka i 10 km na południowy wschód od Kruklanek. Jest to wieś sołecka do której dołączona jest mała wieś Kamienna Struga, funkcja sołtysa przypadła pani Małgorzacie Kusz. Sołectwo te na dzień 30.06.2016 rok liczy 114 osób zameldowanych. We wsi Żywy znajduje się dwór z drugiej połowy XIX wieku, resztki zabudowań gospodarczych, pojedyncze drzewa z dawnego założenia parkowego, dawny cmentarz ewangelicki, plac zabaw dla dzieci, budynek szkoły w którym wcześniej mieścił się sklep spożywczy lecz obecnie służy jako budynek mieszkalny. Według historii wieś ta nie posiadała dokumentu lokacyjnego, dokładna data założenia wsi nie jest znana, najprawdopodobniej powstała ona w latach 30 – tych XVI wieku. Po raz pierwszy wzmiankowana jest w 1540 roku jako wieś zasiedlona i bez wolnizny. W 1542 roku starosta Jerzy Bronitz sprzedał tutejsze składające się z trzech łanów sołectwo niejakiemu Maciejowi Kierzowskiemu (4 lata później dokupił on jeszcze jeden łan). Żywy liczyły wówczas prawdopodobnie 30 łanów a w połowie XIX wieku – obszar miał niespełna 32 łanów. Miejscowy majątek na początku XX wieku należał do rodziny Zieglerów, a następnie do rodziny Wilke i obejmował ponad 200 ha. Później na jego bazie utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne Żywy. Szkołę we wsi założono w 1741 roku. W 1853 roku uczęszczało do niej 93 uczniów, w tym 40 dzieci polskich. Natomiast w 1935 roku w tej szkole było już tylko 42 uczniów. Szkoła zatrudniała jednego nauczyciela. Po II wojnie światowej nie uruchomiono jej ponownie. W latach powojennych w miejscowości działało kółko rolnicze, które już nie istnieje.

Wyżej wymienione wsie sołeckie gminy Kruklanki oprócz urozmaiconą roślinnością, pięknym krajobrazem charakteryzują się bogatą turystyką poprzez różnego rodzaju domki letniskowe, ośrodki wypoczynkowe, pensjonaty, pola namiotowe i gospodarstwa agroturystyczne. Turystyka na terenach tych, stwarza możliwość bliskiego kontaktu z przyrodą, odpoczynku, poznania lokalnej kultury, lokalnych zwyczajów, korzystania ze zdrowej żywności, itp. Podstawową przewagą terenów tych jest harmonijne łączenie natury i kultury.


Uwagi i spostrzeżenia odnośnie opisu i historii Naszych miejscowości należy zgłaszać:

• osobiście,
• pocztą e-mail: kruklanki2@wp.pl , sekretariat@kruklanki.pl
• lub pocztą tradycyjną: Urząd Gminy Kruklanki, ul. 22 lipca 10, 11-612 Kruklanki